Ο καρκίνος του πέους είναι μια σχετικά σπάνια μορφή καρκίνου, η οποία όμως απαιτεί προσοχή καθώς μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία, τη σεξουαλική λειτουργία και την ψυχολογία του άνδρα.
Ουσιαστικά πρόκειται για τον σχηματισμό κακοήθων κυττάρων στην περιοχή του πέους.
Το όργανο αυτό αποτελείται από διαφορετικούς ιστούς, οι οποίοι με τη σειρά τους αποτελούνται από ποικίλους τύπους κυττάρων.
Κάθε τύπος κυττάρου μπορεί να αναπτυχθεί σε καρκίνο, ωστόσο οι περισσότερες περιπτώσεις ξεκινούν από τα κύτταρα του δέρματος του πέους.
Παρότι η νόσος είναι σπάνια, η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστική για την αποτελεσματική θεραπεία.
Γι’ αυτό είναι σημαντικό οι άνδρες να γνωρίζουν τα πιθανά συμπτώματα, τους παράγοντες κινδύνου και τις θεραπευτικές επιλογές.
Αίτια και Παράγοντες Κινδύνου
Η ακριβής αιτία του καρκίνου του πέους δεν είναι πάντα γνωστή, αλλά έχουν καταγραφεί παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισής του:
- Ιός ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV): ο HPV αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα κινδύνου, καθώς ορισμένα στελέχη του συνδέονται με καρκινογένεση στα γεννητικά όργανα.
- Χρόνιες φλεγμονές: επίμονες φλεγμονές της ακροποσθίας, η φίμωση ή η κακή υγιεινή μπορούν να οδηγήσουν σε χρόνια ερεθισμό και αυξημένο κίνδυνο.
- Λοιμώξεις και ανοσοκαταστολή: άτομα με HIV/AIDS ή με μειωμένο ανοσοποιητικό έχουν αυξημένες πιθανότητες ανάπτυξης καρκίνου.
- Κάπνισμα: ο καπνός περιέχει καρκινογόνες ουσίες που επηρεάζουν άμεσα και τα γεννητικά κύτταρα.
- Γενετικοί και κληρονομικοί παράγοντες: σε ορισμένες περιπτώσεις, η γενετική προδιάθεση παίζει ρόλο.
- Ηλικία: οι περισσότερες περιπτώσεις αφορούν άνδρες άνω των 60 ετών.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα μπορεί να μοιάζουν με άλλες καλοήθεις καταστάσεις, γεγονός που κάνει τη διάγνωση πιο δύσκολη.
Ωστόσο, κάθε άνδρας θα πρέπει να αναζητά ιατρική συμβουλή αν παρατηρήσει:
- Αλλαγές στο δέρμα του πέους, όπως εξάνθημα, κηλίδες, αλλαγή χρώματος ή σκλήρυνση.
- Ένα κοκκινωπό, βελούδινο εξάνθημα κάτω από την ακροποσθία.
- Πληγή ή έλκος που δεν επουλώνεται και μπορεί να αιμορραγεί.
- Οίδημα ή πάχυνση στον κορμό του πέους.
- Μορφώματα, μπλε ή καφέ εκβλαστήσεις.
- Διογκωμένοι λεμφαδένες στη βουβωνική χώρα.
Πολλά από τα παραπάνω μπορεί να οφείλονται σε φλεγμονές ή λοιμώξεις, ωστόσο η διάγνωση από γιατρό είναι απαραίτητη ώστε να αποκλειστεί το ενδεχόμενο κακοήθειας.
Διάγνωση
Η διάγνωση ξεκινά με κλινική εξέταση και λήψη λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού.
Στη συνέχεια μπορεί να χρειαστούν:
- Βιοψία: η πιο ασφαλής μέθοδος για οριστική διάγνωση, με ανάλυση δείγματος ιστού.
- Απεικονιστικές εξετάσεις: μαγνητική τομογραφία (MRI), αξονική τομογραφία ή ακτινογραφία, για να διαπιστωθεί η πιθανή επέκταση του καρκίνου. Η MRI θεωρείται ιδιαίτερα χρήσιμη για τον ακριβή καθορισμό της τοπικής έκτασης του όγκου.
Θεραπευτικές Επιλογές
Η θεραπεία εξαρτάται από το στάδιο και την έκταση της νόσου, καθώς και από τη γενική κατάσταση υγείας του ασθενούς.
- Χειρουργική Θεραπεία
- Σε πρώιμα στάδια μπορεί να γίνει μερική αφαίρεση του όγκου (μερική πεεκτομή).
- Σε προχωρημένες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί ολική πεεκτομή.
- Οι σύγχρονες τεχνικές επιτρέπουν τη διατήρηση όσο το δυνατόν μεγαλύτερου μέρους του πέους, με στόχο την ποιότητα ζωής του ασθενούς.
- Ακτινοθεραπεία
- Μπορεί να εφαρμοστεί σε συνδυασμό με τη χειρουργική ή σε ασθενείς που δεν μπορούν να χειρουργηθούν.
- Τοπικές μη χειρουργικές θεραπείες
- Κρυοθεραπεία, θεραπεία με λέιζερ ή τοπικά φάρμακα μπορούν να εφαρμοστούν σε πολύ πρώιμα στάδια.
- Χημειοθεραπεία
- Χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις που ο καρκίνος έχει επεκταθεί στους λεμφαδένες ή σε άλλα όργανα.
- Μπορεί να δοθεί πριν από τη χειρουργική για συρρίκνωση του όγκου ή μετά για μείωση του κινδύνου υποτροπής.
Μετεγχειρητική Φροντίδα και Παρακολούθηση
Η θεραπεία του καρκίνου του πέους δεν τελειώνει με την επέμβαση. Η συστηματική παρακολούθηση είναι απαραίτητη για τον έλεγχο τυχόν υποτροπών, με τακτικές εξετάσεις του πέους, των λεμφαδένων, αλλά και απεικονιστικούς ελέγχους.
Παράλληλα, είναι σημαντική η υποστήριξη της σεξουαλικής και ψυχολογικής υγείας του ασθενούς.
Η συνεργασία με ειδικούς σεξουαλικής υγείας ή ψυχολογικής υποστήριξης μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά στη βελτίωση της ποιότητας ζωής.
Ο καρκίνος του πέους είναι σπάνια αλλά σοβαρή πάθηση. Η έγκαιρη διάγνωση και η εξατομικευμένη θεραπεία προσφέρουν τις καλύτερες πιθανότητες ίασης και διατήρησης της ποιότητας ζωής.
Κάθε άνδρας που παρατηρεί αλλαγές στην περιοχή των γεννητικών οργάνων θα πρέπει να συμβουλεύεται άμεσα τον ουρολόγο του.